Foto: wikimedia.org
Indiju su napustili u 10. vijeku, a danas uglavnom naseljavaju Evropu. Prema nekim podacima ima ih oko 10 miliona i to najviše u Rumuniji (550.000), Bugarskoj (350.000) i Češkoj (210.000), vjerski su nejedinstveni, slobodnog su duha, niko im nije ravan u veselju, plesu i pjevanju, a sebe na svom jeziku nazivaju – Romi.
Brojni slavni umjetnici, naučnici i izvođači ponosni su na svoje romsko porijeklo, međutim bilo je i onih zvijezda o kojima smo čini se sve znali, osim da su Romi. Među njima su se našli britanski glumac Majkl Kejn, jedan od najvećih sineasta svjetske kinematografije Čarli Čaplin, američki glumac Jul Briner, kao i čuvena pin-ap boginja i seks simbol 40-ih Rita Hejvort…
Majkl Kejn (1933)
Foto: guim.co.uk
Prema navodima časopisa “Gypsy Roma Traveller”, jedan od najboljih britanskih filmskih i pozorišnih glumaca ser Majkl Kejn romskog je porijekla. Njegovo puno ime je Mauris Džozef Miklvajt, a upravo u romskoj tradiciji njegove porodice bilo je da se prvorođenom sinu nadjene ime – Mauris. Otud je i njegov otac nosio isto ime. Kejn je dvostruki dobitnik Oskara – 1987. (za Vudi Alenovo ostvarenje “Hana i njene sestre”) i 2000. (“Kućna pravila”) kada ga je ordenom viteza odlikovala kraljica Elizabeta Druga i to za doprinos filmskoj umjetnosti.
Čarli Čaplin (1889-1977)
Foto: wikimedia.org
Svijetom je protutnjala vijest da je otkriven dokument koji potvrđuje da je jedan od najvećih sineasta svjetske kinematografije Čarli Čaplin zapravo bio Rom i da je rođen u ciganskom karavanu. Pismo je pronađeno u fioci koju je naslijedila Čaplinova ćerka Viktorija, a poslao ga je izvjesni Džek Hil iz Tamvorda koji u njemu otkriva da je o porijeklu slavnog glumca saznao od svoje tetke.
– Karavan je pripadao romskoj kraljici, koja je bila moja tetka. Rođen si u “Black Patch”-u u Smetviku blizu Birmingena – napisao je Hil.
Inače, “Black Patch” je bilo karavansko naselje iz ere industrijalizacije u Birmingenu 1880. godine, a Čaplinova krštenica nikada nije pronađena, iako je krajem 1880. bila zakonska obaveza.
Jul Briner (1920-1985)
Holivudski glumac Jul Borisovič Briner je prema sopstvenom svjedočanstvu imao četvrtinu romske i četvrtinu jevrejske krvi. Naime, otac Brinerove majke Marusje Blagovidove bio je ruski Jevrejin, a majka ruska Romkinja. Upravo među Romima, Briner je naučio da svira gitaru i igra na trapezu. Za života bio je izabran za počasnog predsjednika Roma i tu titulu je ponosno nosio do smrti.
Elvis Prisli (1935-1977)
Foto: wikimedia.org
Prema navodima časopisa “Gypsy Roma Traveller”, daleki rođaci kralja roka Elvisa Prislija bili su Romi koji su živjeli u Njemačkoj, a početkom 18. vijeka emigrirali u SAD. Časopis navodi da je djevojačko prezime Prislijeve majke bilo Smit, što je, kako se navodi u tekstu, “bilo često prezime britanskih Roma“. Međutim, Dejvid Eltir pisac i istraživač romske kulture osporio je svojevremeno pisanje ovog magazina izjavivši da se radi o “dezinformaciji čitalaca”.
– Koliko je do sada u stručnim krugovima poznato, nije bilo nijedne zabilješke o tome da je Elvis Prisli romskog porijekla. Činjenica da je neko imao rođaka Roma u porodici prije 300 godina ne znači da je i on sam Rom – rekao je Eltir.
Bob Hoskins (1942-2014)
Nema ko engleskog glumca Boba Hoskinsa nije miješao sa američkim Denijem De Vitom, ali zato se na prstima ruke mogu izbrojati oni koji su znali da je Robert Vilijam Hoskins (po babi) bio romskog porijekla. Veći dio mladosti ovaj glumac proveo je putujući i radeći u cirkusu. Godinu 1967. proveo je kao volonter u Kibucu Zikim u Izraelu, a pre filmske karijere radio je i kao – gutač vatre u cirkusu, dimnjačar, mornar i prodavač. Prema sopstvenom svjedočanstvu, prvu ulogu je dobio sasvim slučajno 1969. Htio je da otprati druga na kasting, međutim jedan od agenata ga je pomiješao sa nekim glumcem te je dobio ulogu u predstavi. Proboj je doživio sa ostvarenjem “Crni petak za gangstere” iz 1980.
Pablo Pikaso (1881-1973)
Foto: wikimedia.org
Jedan od najvećih slikara, vajara, crtača i grafičara 20. vijeka, osnivač kubizma (uz Žorža Braka), Španac Pablo Pikaso ponosio se svojim romskim porijeklom. Slikar koji je stvorio više od 6.000 slika, skulptura i crteža i čija djela vrijede milione ženio se dva puta i imao je mnogo ljubavnica. Imao je i četvoro dece, a posljednje -ćerku Palomu dobio je u 68. godini.
Đango Rajnhart (1910-1953)
Jedan od najvećih džez-gitarista svih vremena Đango Rajnhart bio je Rom. Za one koji nisu upoznati sa radom ovog velikana reći ćemo samo da je silom prilika izmislio potpuno novu tehniku sviranja koristeći, samo kažiprst i srednji prst na lijevoj ruci (pošto su mu mali i domali bili paralizovani). Đangova džez gitara i danas “živi” u francuskoj manuš-muzici.
Rita Hejvort (1918-1987)
Iako su mnogi osporavali ovu činjenicu, sudeći po časopisu “Gypsy Roma Traveller” američka pin-ap boginja i seks simbol 40-ih Rita Hejvort rođena kao Margarita Karmen Kansino, bila je Romkinja. Crvenokosa ljepotica za potrebe filma postala je plavuša, a u svojoj karijeri, ostvarila je 71 ulogu. Njen najpoznatiji film “Gilda” iz 1946. ostao je upamćen po Ritinom senzualnom svlačenju jedne rukavice…
Izvor: Katarina Vuković, telegraf.rs
