Ko je, kako i zašto u Pljevljima u proljeće 1944. godine pobio devet nevinih žena i počinio niz drugih zločina i ko danas to pokušava gurnuti u zaborav proglašavajući zločince nevinim žrtvama?
I Vladimir Žugić, sin uglednog pljevaljskog prote Alekse Žugića, iako je bio familijaran čovjek, iako je o vratu, kao veliku zalogu i obavezu, imao četvoro djece, odmah se opredijelio za partizanski pokret i nepokolebljivo stao uz one koji su digli oružje i čelo protiv okupatora i onih koji su mu udvorički služili.
Njegovim stopama je krenuo i njegov najstariji sin Ratko, koji je već u julu 1941, sa nepunih šesnaest godina, učestvovao u prvim ustaničkim akcijama u Odžaku kod Pljevalja. On je, ipak, aktivni borac narodnooslobodilačkog pokreta postao tek dvije godine docnije, 1943, kada je stao pod barjak Treće proleterske sandžačke brigade i već u maju iduće godine bio komesar hirurške ekipe 37. sandžačke divizije.
Poslije rata se sasvim posvetio medicini. Nakon završenih studija u Beogradu i Zagrebu, specijalizirao je pedijatriju i kao pukovnik Jugoslovenske narodne armije bio načelnik pedijatrije na Vojno-medicinkoj akademiji u Beogradu.
I njegova dvije godine starija sestra Polka u partizane je stupila 1943. godine. Bila je komesar bolnice 37. sandžačke divizije. Poslije rata je studirala pravo, postala oficir JNA i penzionisana kao kapetan prve klase.
Za ocem i starijim bratom i sestrom krenuo i Đorđije, najmlađe dijete Vladimira i Mileve Žugić, a imao je nepunih petnaest godina kada je oktobra 1943. godine postao borac 2. bataljona Treće proleterske sandžačke brigade. Pet dana pošto su mu četnici ubili majku u Pljevljima, 18. aprila 1944, teško je ranjen upravo u borbi sa četnicima na Gradini kod Šahovića, današnjeg Tomaševa. Ranama je podlegao osam dana kasnije, a da izgleda nije ni saznao kakvu je groznu sudbinu dočekala njegova majka.
Aktivni borac u partizanskim jedinicama, izgleda, nije bila samo najstarija Olga, koju je rat zatekao u Beogradu na školovanju, ali je i ona iz pozadine aktivno pomagala pokret otpora nacizmu i fašizmu tako da su iz kuće Vladimira Žugića, izuzev njegove supruge Mileve, svi pripadali narodnooslobodilačkom pokretu, na ovaj ili onaj način, neposredno ili posredno. Samo je Mileva ostala sama da se vije u pustoj kući u Pljevljima, da čeka glasove o djeci i mužu, ali i da strepi kad će i za nju banuti gestapovci ili neka od četničkih trojki koje su sijale smrt i strah, pogotovu među onima koji su imali bilo kakvu vezu sa partizanima i njihovom borbom.
Nije stoga nikakvo čudo da se i ona našla na spisku za likvidaciju, odnosno među onima koje su pop Maca i njegova bratija likvidirali 13. aprila 1944. Imala je tada četrdeset i četiri godine i nije joj pomoglo ni to što potiče iz ugledne kuće Cerovića, što je ćerka Žarka Cerovića, odnosno snaha uvaženog pljevaljskog prota Alekse Žugića.
Budo Simonović
Knjige Buda Simonovića mogu se naručiti na telefon 069 696 273, ili na e-mail: budos@t-com.me
NAPOMENA: Zabranjeno prenošenje i objavljivanje fotografija bez pismenog odobrenja redakcije Slobodne riječi.
