Foto: ethno-botanik.org
Francuski botaničar Turnefor dao je paradajzu latinski naziv Lycopersicon esculentum (vučija breskva). Obajšnjenje latinskog naziva je jednostavno: breskva zbog okruglog oblika, a vučija zbog pogrešnog ubeđenja da je otrov paradajza smrtonosan. Neki su ovaj naziv pogrešno povezivali sa vučijom breskvom koju je Galen u trećem vijeku n.e. opisivao kao slatki, opasni mamac za ubijanje vukova.
Paradajz je porijeklom iz Južne i Centralne Amerike. Godine 1519, španski moreplovac Ernan Kortes je otkrio ovu biljku u vrtovima astečkog vladara Moktesume i doneo sjeme u Evropu, gdje je u početku sađen kao ukrasna biljka i nije se koristio za ishranu.
Prva sorta paradajza koja je stigla u Evropu vjerovatno je bila žute boje, budući da je u Italiji i Španiji ovo povrće nazvano zlatna jabuka (pomo d’oro ). Italija je prva zemlja izvan Južne Amerike koja je počela da uzgaja paradajz. Francuzi su ovu biljku nazvali „pommes d’amour“, tj. jabuka ljubavi, budući da su vjerovali u njena afrodizijska dejstva.
Paradajz u Evropi daje plodove isključivo ljeti, dok se u Čileu i Ekvadoru, zahvaljujući tropskoj klimi, plodovi beru tokom čitave godine. Međutim, zbog visoke koncentracije kiseline u plodu, paradajz je biljka koja je najpogodnija za konzerviranje. Ovo je biljka koja se najviše koristi kada je spremanje zimnice u pitanju, a ljekovita svojstva likopena su veća u kuvanom paradajzu. Paradajz koji mi danas koristimo spada u višegodišnje biljke. U pitanju je maljava biljka koja dostiže visinu od 1 do 3 m i ima slabu drvenastu stabljiku koja se često uspinje kao puzavica uz druge biljke. Cvjetovi su prečnika 1 do 2 cm, žućkaste boje, sa pet zašiljenih latica; rađaju u cvastima od 3 do 12. Plodovi su u početku zeleni, a sazrijevanjem dobijaju zagasito crvenu boju. Plodovi mogu biti različite veličine, u zavisnosti od sorte. Plod je slatko-kiselog ukusa i bogat je vitaminima A ,C ,B1 ,B2. Smatra se i ljekovitom biljkom, zbog velike koncentracije likopena koji ima pozitivno dejstvo na srce i prostatu.
Izvor: naturamedica.info agropress.org.rs
