Ljubavni trougao u kršu civilizacije

U okviru programa 30. festivala „Grad teatar” premijerno je izvedena bajkovito-komično-operska predstava „Dve glave i devojka” Isidore Žebeljan (kompozitor), Borislava Čičovačkog (libreto) i Borisa Liješevića (režija), koprodukcija Grada teatra Budva, Narodnog pozorišta Subotica, Pozorišta Ulises sa Briona, Bitef teatra i Testament filma

Crna Gora Budva Grad teatar premijera opera Dve glave i devojka pokrivanja
Foto: www.infobiro.tv

 

Ova komična opera je napisana 2012. godine, po porudžbini Muzičke akademije u Sijeni, a njen libreto je nastao prema motivima indijske legende, čija se radnja dešava u doba ranog hinduizma u Indiji, u vrijeme prije spoznaje Boga, kako na početku kaže narator. Radnja raskopava tematiku prijateljstva, ljubavi, žrtvovanja, odanosti, odgovornosti, vjere – filozofska je i poetična, komična i surova. Mladići Čandra (Vasa Stajkić, bariton) i Bati (Nebojša Babić, bariton) nerazdvojni su prijatelji. Njihove odnose remeti djevojka Padma (Aneta Ilić, sopran) koja će se udati za Čandru, ali će se kasnije zaljubiti u Batija, izazivajući komplikacije.

Režija Borisa Liješevića je maštovita, oneobičavajuća, na sceni stvara očigledan raskorak između vremena usmenog dešavanja radnje i njenog fizičkog predstavljanja. Iako se događaji odvijaju u arhajsko, mitsko vrijeme, rediteljska rješenja označavaju savremenost. Dizajn efektno sugeriše da se radnja dešava u nekom izbjegličkom kampu. Prostor je omeđen žicom, akteri hodaju po đubretu, saplićući se o kutije humanitarne pomoći (scenograf Aleksandar Denić). Na prostirci koja se na sceni koristi u različitim funkcijama, kao stolnjak ili pokrivač, iscrtana je mapa Evrope. Tumačimo da je krš civilizacije, gdje se prostire taj mitski ljubavni trougao, zapravo krš današnje Evrope. Ovu interpretaciju potvrđuje i scena u kojoj Katarina Jovanović (sopran), u ulozi zastrašujuće boginje Kali, na scenu stupa probijajući se kroz budvansku publiku u skupom crnom automobilu, neodoljivo podsjećajući na Angelu Merkel. Praćena je obezbjeđenjem koje nas je strogo pomjerilo sa naših mjesta, kako bi ona mogla nesmetano da prođe. Takođe, likovi piju koka-kolu, jedu čips, Padma se umiva vodom iz česme itd. Ove dosledno akcentovane savremene detalje koji boje arhaičnu pripovijest tumačimo kao delikatne oznake svevremenosti mitova i legendi. Oni su obrasci duboko utisnuti u prošlost, sadašnjost i budućnost ljudskih zajednica. Mijenjaju se samo fasade naših života, dok mi ostajemo suštinski nepromijenjeni, naše želje, snage i slabosti su konstantne u vječnosti.

Miša Janketić i Milovan Filipović su naratori priče, vodiči, ali i posmatrači njenog toka, prate je, komentarišu, pa i mijenjaju. Janketić nastupa sa vanrednom toplinom i iskustvom, mudri je rezoner koji u finalu afirmiše ljubav kao vodeći princip, ljubav iznad telesnosti, preko fizičke pojavnosti. Rambo Amadeus šarmantno igra u jednoj komičnoj pantomimskoj sceni, kao Prorok koji odlučuje o izboru Padminog muškarca. Muziku Isidore Žebeljan uživo svira Žebeljan orkestar (dirigent Premil Petrović), raskošno je dramatična, ali i razigrana, poletna, obojena specifičnim balkanskim zvucima.

Pratili smo drugo izvođenje ove predstave u Budvi, na trgu ispred Starog grada, na Dan državnosti, u okviru čijeg proslavljanja je ona igrana, bez naplaćivanja ulaznica (premijera je održana prethodno veče, na sceni „Vještice” u Bečićima). Festival „Grad teatar” je tom prilikom pretvorio grad u teatar u bukvalnom smislu reči. Slučajni prolaznici su postali gledaoci predstave na gradskom trgu, pozornici. Izvođači su uspešno držali pažnju brojnih turista, među kojima je bilo i mnogo Rusa. U vezi sa time, Liješevićeva predstava na trgu je efektan vid afirmisanja i promovisanja umjetničkih vrednosti, u okruženju agresivnog kiča koji preovlađujuće definiše ponudu turističke zabave. „Grad teatar” je postao pristupačna alternativa budvanskom noćnom životu, slamka spasa, prostor bijega od pakleno bučnih kič-diskoteka. To su bonus poeni za kulturnu politiku grada koja je pomogla usmjeravanje publike u pravcu koji, za promjenu, ne vodi na groblje dobrog ukusa.

Izvor: Ana Tasić, politika.rs

Leave a Reply