Foto: sabusinessindex.co.za
Komunikacija na relaciji politika-mediji-javnost u Crnoj Gori u potpunosti odgovara opštem stanju društva i države gdje dominira odsustvo odgovornosti. Stručnjaci nisu saglasni oko toga koliko je primitivizam zaista prisutan.
Teoretičarka medija i umjetnosti, Isidora Damjanović, kaže da javna komunikacija u Crnoj Gori ima elemente primitivizma, za šta je glavni razlog opšte stanje, odnosno, kulturni profil društva.
„Na državnom i nacionalnom nivou nemamo jasno postavljenu, ali ni sprovedenu, strategiju u kulturi i uopšte u kulturi komunikacije, koju reprezentuju mediji. Razlog za to je možda i nedovoljan angažman institucija i građanstva i možda neka opšta nezainteresovanost društva da ima određenu kulturu komunikacije i da svako za svoje javno djelovanje snosi odgovornost“, kaže Damjanović.
„Za komunikaciju na relaciji politika-mediji-javnost u Crnoj Gori, poredeći je sa okruženjem, pa i više zemalja EU, ne bi se moglo reći da spada u kategoriju primitivne“, kaže psiholog i komunikolog Radoje Cerović, koji vidi pojedinačne slučajeve na nivou ekscesa, ali kaže da se ni to ne može smatrati društveno štetnom pojavom.
„Bilo ko, ko se smatra avangardom u jednoj državi, mora da ima slobodu da napravi jedan iskorak u odnosu na ono što je uvriježen moralni standard većine stanovišta. U protivnom govorimo o konzervativnom gledanju na stvari. Većinski moral je po svojoj prirodi retrogradan. Veoma je dobro da u jednom društvu postoje političke snage koje imaju sposobnost da naprave iskorak iz onoga što je većinski stav o moralu. U protivnom, ako bi gledali šta je moralno za većinu stanovništva, imali bi jedan katastrofalan stav prema gej populaciji i prema ženama. Postoje napori da se te stvari promijene. Zato je potrebno da političari imaju i hrabrost i odlučnost da, i verbalno i politički, iskorače iz onoga što su ograničenja, koje moral većinskog stanovništva nameće“, ističe Cerović.
Teoretičarka medija i umjetnosti, Isidora Damjanović, ipak smatra da značajan doprinos dimenziji primitivizma u javnoj komunikaciji, daju političari:
„Mi smo dio tipičnog društva u kom se potvrđuje da – što je veća moć, to je manja odgovornost za učinjeno i izgovoreno. Čak imamo praksu da pojedini političari, čak i onda kada je evidentno da krše zakon, ne priznaju da svojim činjenjen proizvode greške koje plaćaju poreski obveznici. Oni drsko ignorišu reagovanje medijskih kuća i pojedinih novinara, koji ukazuju na nedostatke u njihovom radu. Ciljam na afere koje smo imali sa određenim ministrima i visokim političarima u javnom životu, koji nisu našli za moralnu obavezu da upute, ili neko izvinjenje, ili da daju ostavku, ili da pokažu bar malo neke volje za samopreispitivanjem“, navodi Isidora Damjanović.
Odgovor na pitanje – da li je javna komunikacija u Crnoj Gori primitivna – imaju i struka i novinari kao okosnica medija, ali i ukupna javnost koja o tome može da sudi i na osnovu nekoliko zvučnih vinjeta iz Parlamenta u kojima su akteri: parlamentarci koji bi da se fizički razračunavaju, potpredsjednik Parlamenta koji reaguje na inicijativu o leagalizaciji marihuane u medicinske svrhe, koju je predložio isti liberal koji je, jednom drugom prilikom, eksplicirao svoje viđenje odnosa dijela javnosti prema izgradnji autoputa kroz Crnu Goru:
„Znam da će biti puno otpora, kao što ih je i bilo po onoj narodnoj – Mi bismo da se t…., a da nam ne ulazi. Legalizuj marihuanu!“
„Vujanović je ustvrdio da su se svađali, ali da ga nije bio. Vjerujem da Vujanović nije bio čak ni spreman da se kladi da bi u toj tuči pobijedio Krivokapić. Nisam siguran za tuču sa Đukanovićem.“
Percepciji premijera Mila Đukanovića, da ne bi bio lak zalogaj u fizičkom obračunu, su možda doprinijeli i njegovi pojedini javni nastupi, među kojima se izdvaja parlamentarni duel sa jednim opozicionim poslanikom koji nije uspio da umiri ni predsjedavajući, koji je molio za mir u sali.
Da nisu samo političari katalizatori loše javne komunikacije, već da dio „zasluga“ moraju da preuzmu i neke druge javne ličnosti, govori i primjer privrednika koga je tužio opozicioni političar, Nebojša Medojević.
„Samo sam mu opalio šamar, kao jednoj običnoj ženturači. To nije muško, trebao bi suknju da obuče. Kada ga god budem sreo, pljunuću ga i išamarati kao najveću ženturaču“, kazao je Veselin Pejović, biznismen.
Vjerovatno bi nepravda bila krivicu svaliti samo na političare i ostale javne ličnosti. I dobar dio građana svakodnevno daje značajan doprinos nivou javne komunikacije, a to je uredno evidentirala grupa studenata koji su istraživali komentare ispod tekstova objavljenih na domaćim sajtovima.
„Klasični primjer našeg mentaliteta i kako oni doživljavaju stvari su bili komentari oko utakmice Crna Gora – Rusija, mada svaki portal ima jasnu uređivačku politiku kako će administratori zabraniti objavljivanje takvih komentara“, naveli su studenti.
Izvor: Esad Krcić slobodnaevropa.org
