Foto: allupdatenews.com
Postoje mnogi članci s listama najotrovnijih supstanci, sastavljanim na osnovu njihove toksičnosti, koje su mjerene metodom koju toksikolozi nazivaju LD50.
Naime, LD50 (lethal dose – smrtonosna doza) predstavlja količinu neke supstance koja je dovoljna da se ubije 50 procenata bića koja su učestvovala u eksperimentu, najčešće miševa. Te doze su određivane na osnovu tjelesne mase životinja.
Iako zvuči okrutno, to je objektivno način da se odredi koliko su neke supstance smrtonosne, ali određivanje opšte toksičnosti je mnogo kompleksniji postupak od ovog.
Toksikolozi su svesni ograničenja LD50, ali iz tehničnih, etičkih i legalnih razloga, mjerenje te vrijednosti na životinjama je sve rjeđe.
Predstavljamo vam listu supstanci otrovnijih nego što njihova vrednost LD50 pokazuje, koju je objavio sajt The conversation.
Botulinski toksini
Iako se neki od njih koriste u kozmetičkoj industriji (uključujući botoks), botulinska porodica neurotoksina uključuje najotrovnije supstance poznate čovjeku. Prijavljena LD50 vrijednost za ove toksine iznosi pet nanograma po kilogramu tjelesne mase. Treba napomenuti da jedan nanogram predstavlja hiljaditi dio grama.
Nesmrtonosne količine ubrizgane u miševe mogu paralizovati pogođeni ud na duže od mjesec dana.
Zmijski otrovi
Poput botulinskih toksina, većina zmijskih otrova predstavljaju mješavinu mnogih proteina koji su često neurotoksini s LD50 ispod jednog miligrama po kilogramu tjelesne mase. Najveću komplikaciju u slučaju ovih otrova predstavlja brzina djelovanja. Dok neki mogu biti veoma moćni, drugi, manje moćni otrovi ,mogu ubijati brže. Moćni otrovi koji sporo djeluju mogu vam ostaviti dovoljno vremena da intervenišete, dok vas otrovi oni koji djeluju brže i imaju čak i niži LD50 mogu ubiti prije nego što uspijete da nađete pomoć.
Arsen
Arsen ima LD50 od oko približno 13 miligrama po kilogramu tjelesne mase. Uprkos tome, američka Agencija za registrovanje toksičnih supstanci i bolesti mu daje visok prioritet na listi najopasnijih supstanci.
Nameće se pitanje koliko smo često izloženi otrovnim supstancama. Odgovor na to pitanje glasi da su naši izgledi da budemo izloženi polonijumu i botlinskim toksinima zanemarljivi, dok izloženost toksičnim metalima predstavlja realan problem za ljude širom planete.
Polonijum
Radioizotop (izotop nekog hemijskog elementa s nestabilnim, odnosno radioaktivnim jezgrom) najpoznatiji je po tome što je korišćen za ubistvo Aleksandra Litvinenka, a on je ekstremno toksičan čak i u količinama manjim od milijarditog dijela grama.
Dok drugi toksični metali poput žive i arsenika ubijaju prilikom interakcije metala s tijelom, polonijum ubija emitujući radijaciju koja oštećuje senzitivne biomolekule, DNK i ubija ćelije. Nakon što je polonijum dospio u organizam, nastupa spora smrt, odnosno proći će oko mjesec dana dok osoba me umre od radioaktivnog trovanja.
Živa
Toksičnost žive zavisi od vrste žive koja je uključena u trovanje. Organska i neorganska živa imaju različite efekte, a zbog toga i vrijednosti LD50 (koje se kreću od jednog do 100 miligrama po kilogramu telesne mase).
Čista živa je znatno manje toksična, u prilog čemu govori slučaj jedna radnice u stomatološkoj ordinaciji koja je pokušala da izvrši samoubistvo tako što je ubrizgala ovaj tečni element u vene. Deset mjeseci kasnije ostala je bez simptoma trovanja, uprkos tome što je živa dospjela i do njenih pluća.
Izvor: nationalgeographic.rs
